เรื่องเด่น อย่าพยายามทึกทักเอาเองว่า พระอรหันต์คือพระแบบใด? หลวงปู่ดูลย์ ได้แก้สงสัยอธิบายไว้

อย่าพยายามทึกทักเอาเองว่า พระอรหันต์คือพระแบบใด?

หลวงปู่ดูลย์ ได้แก้สงสัยอธิบายไว้


ครั้งหนึ่ง สามเณรสองรูปหลังเสร็จจากการศึกษาพระปริยัติธรรมแล้วก็มานั่งพักผ่อนอยู่ใต้ต้นไม้หน้ากุฏิ และถกเถียงกันถึงคุณลักษณะแห่ง "พระอรหันต์" ที่ศึกษามาจากห้องเรียน

สามเณรใหญ่ชี้แจงว่า

"พระอรหันต์นั้นละกิเลสได้หมดสิ้นแล้ว ไม่รับรู้อะไรทั้งสิ้น ไม่ยุ่งเกี่ยวกับอะไรทั้งนั้น หมดความยึดมั่นถือมั่นโดยสิ้นเชิง!"

สามเณรน้อยเถียงทันที

"พระอรหันต์ของหลวงพี่ช่างน่าเวทนายิ่งนัก เหมือนเสาต้นหนึ่ง ก้อนหินก้อนหนึ่ง จะเกิดน้ำท่วมไฟไหม้ก็ไม่รู้อะไรเลย คงจะต้องตายเสียเปล่า และยังเป็นบุคคลที่ไร้ประโยชน์สิ้นเชิง!"

ขณะที่วิวาทะกำลังดำเนินไปอย่างผิดเป้าหมายก็มีเสียงกระแอมดังขึ้นจากในกุฏิของหลวงปู่ดูลย์ สามเณรทั้งสองจึงสามัคคีกันหลบหนีไป




ครั้นข้อถกเถียงนี้ล่วงรู้ถึง "หลวงปู่ดูลย์ อตุโล" ท่านก็กล่าวว่า

"แม้จะเป็นการถกเถียงเอาชนะกัน แต่ก็เป็นการตั้งข้อสังเกตที่น่าพินิจพิจารณา"

แล้วหลวงปู่ก็อธิบายว่า

"จิตเป็นสภาพรู้อารมณ์ ตราบใดที่มีจิต การรับรู้อารมณ์ก็ย่อมมีเป็นธรรมดาโดยไม่ต้องสงสัย ดังนั้น บุคคลธรรมดารับรู้อารมณ์อย่างไร พระอรหันต์ก็ย่อมจะต้องรับรู้อารมณ์อย่างนั้น และการรับรู้อารมณ์ของท่านน่าจะเป็นไปด้วยดียิ่งกว่าคนธรรมดาสามัญเสียด้วยซ้ำ เพราะจิตของท่านไม่มีเมฆหมอกคือกิเลสปกคลุมอยู่ อันจะทำให้ความสามารถในการรับรู้อารมณ์ลดลง"

เช่นนี้แล้ว การกล่าวหาว่าพระอรหันต์ไม่รับรู้อะไร ไม่ยุ่งไม่เกี่ยวกับอะไรทั้งนั้น จึงไม่ถูกต้องอย่างแน่นอน

ส่วนการที่ท่านหมดความยึดมั่นถือมั่นโดยสิ้นเชิงนั้นย่อมหมายความว่า แม้กระทั่งความไม่ยึดมั่นในสิ่งหนึ่งสิ่งใดก็ย่อมไม่มีแก่ท่าน กล่าวคือ ท่านหมดทั้งความยึดมั่นถือมั่นและความไม่ยึดมั่นถือมั่น ไม่มีทั้งความพอใจในสิ่งใดและความรังเกียจในสิ่งใด ดังนั้นจึงจะเรียกว่า "โดยสิ้นเชิง" ได้ จิตของท่านจึงลอยเด่นเหนือความดึงดูดและผลักดันต่อสรรพสิ่งอย่างเป็นอิสระชั่วนิรันดร







ท้ายที่สุด หลวงปู่ดูลย์ได้ชี้แนวทางพิจารณาว่า

อย่าพยายามทึกทักเอาเองตามความรู้สึกของตนว่า พระอริยบุคคลไม่ว่าในลำดับใดเป็นบุคคลที่มีอะไรผิดแปลกไปจากคนธรรมดาสามัญ ท่านก็มีอะไรทุกอย่างเหมือน ๆ กับคนธรรมดาสามัญ ทั้งร่างกายและจิตใจ

หรือถ้าจะว่าให้ถูก... ท่านเสียอีกที่เป็นธรรมดาสามัญ ปุถุชนต่างหากที่มีอะไรผิดธรรมดาและวิปริตไปด้วยการปรุงของกิเลสตัณหาอันเป็นเหตุแห่งทุกข์

พระอรหันต์ท่านเป็นปกติธรรมดา พ้น จากการปรุงแต่ง จึงอยู่อย่างไม่มีทุกข์

พระอริยบุคคลที่รอง ๆ ลงมาก็มีการดำรงอยู่อย่างมีทุกข์มากขึ้นตามลำดับ และกำลังดำเนินไปสู่การดำรงอยู่อย่างไม่มีทุกข์ต่อไป"

 

...........